Yazar : Hasan Özer

Makale Finans 2010

İbn Kemal ve ‘Riba’ adlı Risalesi

Yavuz Sultan Selim’in ricasıyla İbn Kemal’in yapmış olduğu Hanefi fukahâ- sının tasnifi, Osmanlı Devletinde hukuki birlik ve istikrarın sağlanmasına yö- nelik bir çalışma olduğu anlaşılmaktadır. Bu tasnif Osmanlı müftülerine karşı- laştıkları sorunlara, kendilerinden önce teşekkül edip olgunlaşmış zengin hukuk külliyâtı içinde hangi kaynaklarda çözüm arayacaklarını ve hangi hukukçuların görüşlerine öncelik vereceklerini belirleyen bir ölçü ortaya koymuştur. Tasnifin daha ilk dönemlerden itibaren büyük kabul görmüş olması, literatürde de Hanefi tasnifi olarak benimsenmesi onun resmi bir belge olması yanında, kendi döneminde ve sonrasında önemli bir ihtiyacı karşıladığının da açık bir göstergesidir. Son dönemlerde bu tasnife yapılan eleştiriler, tasnifin Osmanlı toplumu ve yargı sisteminin gereksinimleri gözetilerek yapıldığı gerçeğini dikkate almadığı söylenebilir